’t Stekkie, de afdeling voor mensen met dementie in Savant de Lisse heeft maar liefst 22 vrijwilligers voor 18 bewoners. Een verdienste van Patty Joosten, begeleider welzijn op die afdeling. Wij vragen haar wat haar geheim is om zoveel vrijwilligers bij elkaar te krijgen en hoe je die vervolgens ook enthousiast houdt. Vrijwilliger Beatrix Hurkmans werkt al vele jaren op ’t Stekkie en komt nog elke week met evenveel zin, zeker als er een optreden is.
Patty denkt dat vooral betrokkenheid helpt om te zorgen dat de vrijwilligers graag blijven komen. “Dan kun je denken aan aandacht voor de verjaardag, bedankmomenten in wat voor vorm dan ook en duidelijke communicatie. Je moet vrijwilligers goed op de hoogte houden van veranderingen van bewoners, afspraken en overige zaken over de afdeling. Ze zijn een onderdeel van ons team, dus we moeten hen ook behandelen zoals één ieder in ons team behandeld wil worden.”
“Het helpt sowieso als je een vast persoon hebt als aanspreekpunt voor de vrijwilligers”, vertelt Patty. “Ik probeer in die rol ook flexibel te zijn en af en toe mijn werkmomenten te wijzigen afhankelijk van wanneer de vrijwilliger kan.” Het op de hoogte houden van de vrijwilligers, maar ook de familie en collega’s doet Patty via Sharecare, een app die daarvoor gemaakt is. Je vindt daarop foto’s en activiteiten, maar ook oproepjes over waar hulp nodig is. Vrijwilliger Beatrix is enthousiast over die app. “Er staat steeds meer op. Ik kan goed zien waar nog hulp bij nodig is en kan makkelijk reageren dat ik kom helpen.”
Patty zorgt ervoor dat alle vrijwilligers ruim ingewerkt worden. “Ook al is het geen betaalde arbeid, het is wel belangrijk dat ze ruime aandacht en tijd krijgen om te wennen aan de afdeling, mensen en verwachtingen. Maar ik luister ook naar hun behoeftes. Sommigen komen puur voor hun plezier, anderen willen zich nuttig voelen of (weer) toewerken naar een werkritme.”
Welzijn bij ouderen met dementie
Het welzijn van bewoners is veel meer dan een volle activiteitenkalender. Begeleider welzijn Patty: “In de eerste fase van dementie is het belangrijk voor de bewoner om nog zoveel mogelijk eigen regie te kunnen behouden bij het (laten) uitvoeren van alledaagse verrichtingen en een juiste balans tussen rust en activiteit. Ze gaan dan vaak iets minder snel achteruit in hun dementie. In de laatste fase van dementie is het belangrijk te kijken naar wat een persoon nog kan en wil en hoe zijn of haar geluksmomenten eruit zien. Bijvoorbeeld door ze rustig op hun kamer van een muziekje te laten genieten, ze voor te lezen of door een handmassage te geven. Maar ook als de persoon bedrust wil, daaraan gehoor te geven.”
“We zijn gauw geneigd om mensen weer flink actief te willen maken als ze op de afdeling komen wonen. Maar als je de persoon goed observeert dan zie je vaak dat ze ook een andere behoefte hebben dan activiteiten bijwonen. Het is goed ze eerst te laten wennen en te richten op comfort. En na een paar weken de dagstructuur in te gaan richten. Het vergt gewoon een andere manier van denken van het team, vrijwilligers en familie.” Beatrix herkent dat wel. “Je ziet dat bewoners echt opleven van die één-op-één aandacht die de vrijwilligers aan hen geven.”
Maar vrijwilliger Beatrix geniet zelf ook van de activiteiten. “Vooral de optredens vind ik heerlijk. Ik kan dan niet stil blijven zitten. En als ik dan ga dansen, steekt dat de bewoners ook weer aan. De vrijwilligers zorgen ervoor dat deze activiteiten toegankelijk blijven voor bewoners met dementie die hier niet zelfstandig naartoe kunnen, maar er juist nog erg van genieten.”
Toekomstgericht werken
Patty is in haar werk ook veel bezig met de toekomst. “We moeten anders gaan werken. Er is en blijft een personeelstekort en familieleden hebben het ook druk, dus het is moeilijker geworden om daarop terug te vallen. De kunst is daarbij om toch de samenwerking op te blijven zoeken op een positieve manier en de familie te prijzen voor de dingen die ze wel kan doen.”
Daarnaast denkt Patty dat er ook nog winst te halen is door samen te werken met andere afdelingen en gebruik te maken van de kwaliteiten die er al zijn bij Savant. “Maar ook buiten de organisatie durven te denken en aansluiting vinden bij andere verenigingen en organisaties. Ik denk dat het een voordeel is dat ik met mijn zorgachtergrond breder kan kijken.”
Vrijwilliger worden?
Hoe Patty de vrijwilligers binnenboord houdt, is duidelijk. Maar hoe werft ze ze? Patty: “Onder meer in de eigen kring, bij familieleden van (ex-)bewoners en door het bijwonen van bijeenkomsten.” En de huidige vrijwilligers helpen ook mee. Beatrix: “Als ik op Facebook zie dat er nog vrijwilligers nodig zijn voor een activiteit deel ik dat altijd.”
De dames zouden dit vrijwilligerswerk sowieso aan iedereen aanbevelen. Beatrix: “Je krijgt zoveel voldoening van dit werk. Door de dankbaarheid van de medewerkers, maar helemaal door te zien hoe erg bewoners genieten van wat je voor ze doet.” Er is zeker nog plaats voor meer vrijwilligers, laat Patty weten. “Op de afdeling voor mensen met dementie is veel één-op-één aandacht nodig. Ook zijn er mensen die weinig tot geen familie hebben.”
“Als vrijwilliger mag je voor de veiligheid maar twee mensen meenemen naar een activiteit of show”, vertelt Beatrix. “Maar er willen er vaak veel meer mee. Het doet me dan pijn om mensen te moeten achterlaten. Met meer vrijwilligers hoeft dat wellicht niet meer.”
Ben of ken jij iemand die ook aan de slag wil als vrijwilliger bij ’t Stekkie of bij een andere afdeling van Savant? Bel dan 0492 572 000. Centrale telefonie brengt je dan in contact met een vrijwilligerscoördinator van Savant.